Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι πολύ σημαντική για τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία της εγκυμοσύνης είναι πολλοί. Η διατροφή αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη σωστή υγεία και το βάρος του βρέφους.
Κάποια θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για τη σωστή έκβαση της εγκυμοσύνης και απαιτείται μεγαλύτερη πρόσληψη από τη φυσιολογική. Σε κάποιες περιπτώσεις χορηγούνται και σε μορφή συμπληρωμάτων για να επιτευχθεί η απαιτούμενη ημερήσια δοσολογία.
Φυλλικό οξύ: Είναι μία βιταμίνη του συμπλέγματος Β βιταμινών. Η έλλειψή της σε εγκυμονούσες προκαλεί προβλήματα υγείας στο έμβρυο, αλλά και στη μητέρα (αναιμία, δισδιχή ράχη, προεκλαμψία, πρόωρος τοκετός, μειωμένο βάρος νεογνού). Η συνιστώμενη δόση είναι 600μg για τις εγκύους δηλαδή 200 μg παραπάνω από το φυσιολογικό. Συνήθεις πηγές φυλλικού οξέως είναι τα σπαράγγια, τα άσπρα φασόλια, ο χυμός πορτοκάλι, ο αρακάς, το μπρόκολο, το σπανάκι, το λάχανο, το ημίπαχο γάλα.
Βιταμίνη C: Η κατανάλωση βιταμίνης C είναι απαραίτητη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Προωθεί το σχηματισμό κολλαγόνου που αποτελεί δομικό λίθο αιμοφόρων αγγείων και ιστών. Μία διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να καλύψει τις ημερήσιες συστάσεις (90mg). Καλές διατροφικές πηγές βιταμίνης C είναι: τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, γκρέιπφρουτ, μανταρίνια κ.λπ.), τα ακτινίδια, οι πιπεριές, η παπάγια, οι φράουλες, τα μπιζέλια, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το λάχανο, το σπανάκι, οι ντομάτες.
Βιταμίνη Α: Η συνιστώμενη δόση βιταμίνης Α στην εγκυμοσύνη είναι 1000IU η οποία καλύπτεται εύκολα μέσω ενός σωστού διατροφικού σχήματος. Παρ’ ολ’ αυτά η υπερβολική κατανάλωση βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει τερατογένεση γι’ αυτό καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση συκωτιού και παραγώγων του (πατέ) και συμπληρωμάτων με ρετινόλη. Καλές πηγές βιταμίνης Α είναι τα καρότα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι γλυκοπατάτες, τα αποξηραμένα βότανα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Βιταμίνη D: Η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει υποασβεστιαιμία και χαμηλό βάρος νεογνού. Η υπερβολική δόση μπορεί να είναι τοξική για το έμβρυο αλλά και για τη μητέρα. Καλές διαιτητικές πηγές είναι τα λιπαρά ψάρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αυγά, ενώ στο εμπόριο κυκλοφορούν και προϊόντα εμπλουτισμένα με βιταμίνη D. Σημαντικό ρόλο στην παραγωγή βιταμίνης D διαδραματίζει και η φυσιολογική έκθεση στον ήλιο.
Σίδηρος: Οι ανάγκες της εγκύου σε σίδηρο είναι αυξημένες λόγω της αποθήκευσης σιδήρου από το μυελό των οστών και των αυξημένων αναγκών του εμβρύου (1070mg). Η έλλειψη σιδήρου στην εγκυμοσύνη επιφέρει χαμηλού βάρους νεογνά και πρόωρο τοκετό. Καλές πηγές σιδήρου είναι το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα αυγά. Το συκώτι αν και πλούσιο σε σίδηρο πρέπει να αποφεύγεται λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη Α. Στην απορρόφηση του σιδήρου παίζει ρόλο η κατανάλωση βιταμίνης C καθώς και η αποφυγή πολυφαινολών (τσάι, καφές). Συνήθως χορηγούνται συμπληρώματα σιδήρου.
Ασβέστιο: Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται η απορρόφηση του ασβεστίου και μειώνεται η νεφρική απέκκριση και έτσι δεν κρίνεται απαραίτητη η παραπάνω πρόσληψη (1000mg ημερησίως) με εξαίρεση την κύηση κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Καλές πηγές ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα λιπαρά ψάρια, το μπρόκολο, οι αγκινάρες, το λάχανο.
TIP: Είναι προτιμότερο τα λαχανικά να καταναλώνονται ωμά, καθώς η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτή και ευαίσθητη στις υψηλές θερμοκρασίες.